1. FCO là gì?

Cầu chì tự rơi FCO

FCO là từ viết tắt của Fuse Cutout hay Cut – out fuse. Đây là cầu chì tự rơi, nó là thiết bị bảo vệ cho mạng trung thế, được phối hợp giữa một cầu chì và dao cắt, được sử dụng ở các đường dây trên không và các nhánh rẽ nhằm bảo vệ các trạm biến áp hay mạng điện khỏi sự cố quá tải.

Cầu chì kết hợp với một dây chì được mắc nối tiếp với hai đầu dây dẫn trong mạch điện, thiết bị sẽ được lắp đặt ngay sau nguồn điện tổng và trước các bộ phận khác của mạch điện để bảo vệ mạng điện.

Cầu chì tự rơi FCO phải được thiết kế với vỏ làm bằng chất liệu cách điện như sứ, cao su, nhựa tổng hợp, sợi thủy tinh,… để có khả năng chịu được điều kiện khí hậu khắc nghiệt ở Việt Nam.

2. Đặc điểm của cầu chì tự rơi

Cầu chì tự rơi

– Đặc điểm đầu tiên là sử dụng cơ cấu móc treo đơn giản. Sau khi cầu chì bị đốt cháy, giá giữ cầu chì sẽ tự nhả ra một cách nhanh chóng và chắc chắn.

– Kết cấu khớp nối đặc biệt nhờ việc thiết kế giá giữ cầu chì và sào đóng cắt ở mọi góc độ để đảm bảo cho việc tiếp xúc của các tiếp điểm tĩnh và tiếp điểm động được chắc chắn.

– Các thành phần bằng sắt khác của cầu chì tự rơi cũng đều được mạ kẽm, độ bền sẽ được tăng cao ngay cả khi phải sử dụng ở môi trường muối và ẩm ướt.

– Sử dụng loại sứ cách điện có hình dạng sóng để có độ kháng lớn đối với các vết đốm gỉ.

– Đầu nối dây sử dụng loại kẹp có hình dạng tương đối đặc biệt, hướng dây có đặc điểm có thể nối được ở cả hai hướng thẳng đứng và nằm ngang.

3. Cấu tạo của cầu chì tự rơi

Cầu chì tự rơi có cấu tạo gồm 3 phần chính:

– Khung đỡ: Có dạng hình chữ “C” và nhiệm vụ của nó là nâng đỡ ống chì và sứ cách điện.

– Ống chì: Làm bằng sợi thủy tinh, có chống hồ quang. Có khả năng hoán đổi vị trí cho nhau và hoạt động như một dao cắt đơn giản, khi xảy ra sự cố thì phần ống chì sẽ rơi xuống và treo lủng lẳng trên khung đỡ. Người vận hành có thể dễ dàng phát hiện ra và khắc phục.

– Dây chì

Khi muốn lắp đặt loại cầu chì này, bạn cần phải quan tâm đến các thông số kĩ thuật định mức điện của thiết bị cũng như các thông số về kích cỡ để tìm mua đúng loại sản phẩm mình mong muốn. Dưới đây là các thông số cần quan tâm:

• Điện áp định mức
• Dòng điện định mức
• Tần số định mức
• Khả năng cắt ngắn mạch
• Điện áp chịu đựng xung (BIL)
• Chiều dài dòng rò

4. Nguyên lí hoạt động của cầu chì tự rơi

Vị trí lắp đặt cầu chì tự rơi

Cầu chì tự rơi được phát minh bởi nhà bác học Edison vào năm 1890. Đây là thiết bị quan trọng không thể thiếu được trong hệ thống điện để phòng tránh các hiện tượng quá tải trên đường dây gây cháy nổ thiệt hại người và tài sản, giúp bảo vệ mạch điện.

Hoạt động của cầu chì tự rơi dựa theo nguyên lý tự uốn cong hoặc tan chảy khỏi mạch điện khi mà cường độ dòng điện tăng bất thường. Do đó, loại cầu chì này phải được làm từ những chất liệu có nhiệt độ nóng chảy với kích thước và thành phần thích hợp. Tuy nhiên, tùy theo từng loại cầu chì tự rơi và yêu cầu sử dụng cụ thể mà các bộ phận như chấu mắc, nắp cầu chì và một số bộ phận phụ khác phải được thiết kế khác nhau.

Theo đó, khi xảy ra hiện tượng quá tải hay ngắn mạch thì dây chì sẽ tự động chảy ra và đứt, phần đầu phía trên của cầu chì tự động nhả chốt hãm làm cho ống cầu chì rơi xuống tạo ra khoảng cách ly giống như mở cầu dao.

Thực chất cầu chì tự rơi là một loại cầu dao kèm cầu chì có tác dụng bảo vệ các thiết bị trên lưới trung thế khi quá tải và ngắn mạch. Tính chất tự rơi của nó là tạo một khoảng trống hở có thể nhìn thấy được, giúp dễ dàng kiểm tra sự đóng cắt của đường dây và tạo tâm lí an toàn cho người vận hành. FCO chỉ có thể đóng cắt dòng không tải.